چین و چروک صورت بخشی جداییناپذیر از روند افزایش سن و ورود به دوران میانسالی است. میتوان گفت که پوست اولین نقطه از بدن انسان است که نشانههای پیری در آن آشکار میشود و بر خلاف تغییرات درونی بدن، در معرض دید همگان قرار میگیرد. همین نکته باعث شده که از دست دادن زیبایی و شادابی دوران جوانی و پیشگیری از پیری پوست، یکی از دغدغههای همیشگی انسان باشد.
عوامل بسیاری وجود دارد که میتواند بر شادابی و جوانی پوست اثر گذاشته و به ایجاد چین و چروک در صورت منجر شود.
در این مقاله از بلاگ سایت اکسپرتیج قصد داریم تا نگاهی اجمالی به 6 مورد مهمترین عوامل ایجاد و افزایش چین و چروک صورت بیاندازیم.
6 عامل مهم ایجاد چین و چروک صورت
نخستین گام در راه به تاخیر انداختن پیری و پیشگیری از ظهور چین و چروک پوست، شناخت بهتر عوامل ایجاد آن است. عوامل بسیاری وجود دارد که میتواند روند پیری پوست را سریعتر و یا آهستهتر کند. برخی از این عوامل را که به محیط و سبک زندگی مربوط است، میتوان با راهکارهایی کنترل کرد، اما کنترل بخشی دیگر مانند عوامل ژنتیکی از دست ما خارج است.
کاهش سطح آنتی اکسیدانها و ویتامینها و به دنبال آن افزایش سطح رادیکالهای آزاد در پوست، اتفاقی است که در پی عوامل زیر به وجود آمده و منجر به آسیبپذیری و پیری پوست صورت میشود.
1. بالا رفتن سن
هرچه سنمان بالاتر میرود، مقدار و تراکم فیبرهایی چون کلاژن و الاستین در پوست کمتر شده و خاصیت ارتجاعی آن کاهش مییابد. در نتیجه پوست شکنندهتر شده و از ضخامتش کاسته میشود.
کاهش سطح آنتی اکسیدانها و افزایش آسیبپذیری پوست، کاهش تولید اسید هیالورونیک، کم شدن فعالیت غدد چربی و رسیدن قابلیت حفظ رطوبت پوست به پایینترین سطح خود، از پیامدهای افزایش سن است که ایجاد چین و چروک صورت را به دنبال دارد.
2. نور خورشید
قرار گرفتن در معرض نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش (UV) را میتوان پس از افزایش سن، اصلیترین عامل پیری پوست دانست. نور خورشید و اشعههای مضر آن مستقیما بر روی بافت عمیقتر پوست، یعنی دِرم، تاثیر گذاشته و میزان فیبرهای مهم و ضروری چون کلاژن و الاستین در این بافت را به شدت کاهش میدهد.
تاثیر تابش نور خورشید بر روند پیری پوست آنچنان شدید است که میتوان گفت عامل بخش بزرگی از چین و چروک صورت محسوب میشود. اما این تنها یکی از آسیبهایی است که اشعه ماوراء بنفش خورشید (UV) به پوست میرساند. ایجاد انواع لکها، خشکی و افتادگی پوست و حتی سرطان پوست، همگی از تبعات آن به شمار میآیند.
3. خشکی پوست
با کاهش میزان آب بدن، پوست همچون گلی پژمرده، درخشندگی و شادابی خود را از دست میدهد. معمولا نخستین چروکهایی که بر روی پوست ظاهر میشود به دلیل خشکی و کمآبی پوست است. بیآبی یا دهیدراته شدن پوست از شایعترین مسائلی است که برای پوست انسان پیش میآید و منجر به ایجاد خط و چروک میشود.
افزایش سن با کاهش سطح مولکولهایی همچون اسید هیالورونیک همراه است که وظیفه جذب آب در لایههای عمیق پوست را بر عهده دارد. به همین دلیل هم هست که هرچه سن بالاتر میرود از میزان آب پوست کاسته شده و پوست خشکتر میشود. دهیدراته شدن پوست در کنار پایین آمدن سطح آنتی اکسیدانها، کلاژن و الاستین پوست، افزایش چین و چروک صورت را در پی دارد.
4. سیگار کشیدن
واضح است که کشیدن سیگار یکی از دلایل مهم پیری زودرس بوده و به ایجاد چین و چروک صورت سرعت میبخشد. یکی از آسیبهای سیگار به پوست را میتوان تاثیر بر میزان الاستین و کلاژن پوست و کاهش آنها دانست.
سیگار کشیدن تنگی عروق خونی را هم در پی دارد. همین مسئله و کاهش میزان اکسیژن مورد نیاز پوست، موجب میشود چروکهای بین ابروها، اطراف چشم، اطراف دهان و لب، عمیقتر و بیشتر شود. از سوی دیگر مصرف سیگار منجر به کاهش سطح ویتامین A در پوست شده و روند پیری پوست را سرعت میبخشد.
علاوه بر افزایش چین و چروک، سیگار کشیدن میتواند به تغییراتی همچون پف زیر چشم، افتادگی پوست و لکههای پوستی نیز منجر شود.
5. عادتهای رفتاری
اخم کردن یا چین انداختن بر روی پیشانی از جمله عادتهایی است که پس از مدت کوتاهی به ایجاد چین و چروک در بین ابروها و پیشانی منتهی میشود. لبخند زدن هم با وجود آنکه یکی از رفتارهای پسندیده و ستایششده انسانی است، میتواند شایعترین انواع چین و چروک صورت، یعنی خط لبخند و چروکهای پنجه کلاغی کنار چشم را ایجاد کند.
برای آشنایی بیشتر با چین وچروکهای دور چشم و راههای کاهش آن، مقاله «چین و چروک دور چشم؛ 6 عامل مهم ایجاد و افزایش آن» را بخوانید.
علاوه بر این، کمخوابی، استرس، شکل و عادتهای خوابیدن، مانند خوابیدن به پهلو، دست کشیدنهای مکرر به صورت، چشمک زدن و مالیدن چشمها و عدم توجه و رسیدگی به سلامت پوست میتواند به افزایش چین و چروکها دامن بزند.
شاید در سنین پایین و دوران جوانی هیچکدام از این عادات و رفتارها تغییری در پوست ایجاد نکند، اما ممکن است با افزایش سن و کاهش انعطافپذیری پوست، به ایجاد چروکهایی دائمی منجر شود.
6. آلودگی هوا
تقریبا همه میدانیم که آلودگی هوا و سموم موجود در هوای آلوده شهرها میتواند باعث بروز انواع بیماریها از جمله انواع سرطان و نارساییهای قلبی و ریوی شود. اما شاید کمتر به تاثیر آلودگی هوا بر سلامت پوست شهرنشینان اشاره شده باشد.
پژوهشهایی که به تازگی انجام شده، تاثیر آلودگی هوا بر تسریع روند پیری پوست را ثابت کرده است. این تحقیقات که بر روی بخشی از ساکنان شهرهای بزرگ همچون لندن، نیویورک و کلانشهرهای آسیایی صورت گرفته، مشخصا تاثیر آلودگی هوا بر سرعت ایجاد چین و چروک صورت و افزایش لکههای پوستی را تایید کرده است.
یکی از بهترین راهکارها برای کاهش اثرات افزایش سن بر پوست، استفاده از محصولات مراقبتی و ضد پیری پوست است. با محصولات ضد پیری پوست اکسپرتیج بیشتر آشنا شوید.
جمعبندی
در این مقاله 6 مورد از شایعترین و مهمترین عوامل پیری پوست و افزایش چین و چروک صورت را برشمردیم. افزایش سن، خشکی پوست، اشعههای مضر آفتاب، مصرف سیگار، عادتهای رفتاری و آلودگی هوا را میتوان برخی از تاثیرگذارترین عوامل بر تسریع روند پیری پوست دانست. طبیعتا شناخت بهتر و دقیقتر هر یک از این فاکتورها میتواند آغاز راهی برای پیشگیری و درمان آنها باشد.